دارالهدی

شهادت حضرت علی(قسمت اول)

دختر اسد فاطمه د به هنگام درد زایمان راه مسجدالحرام را در پیش گرفت و خود را به دیوار کعبه

نزدیک ساخت و چنین گفت :” خداوندا ! به تو و پیامبران و کتابهایی که از طرف تو نازل شده اند و

نیز به سخن جدم ابراهیم سازنده این خانه ایمان راسخ دارم . پرودگارا ! به پاس احترام کسی که

ان خانه را ساخت ، و به حق ” کودکی که در رحم من است ، تولد این کودک را بر من آسان فرما !

لحظه ای نگذشت که دیوار جنوب شرقی کعبه در برابر دیدگان عباس بن عبدالمطلب و یزید بن

تعفشکافته شد . فاطمه وارد کعبه شد ، و دیوار به هم پیوست . فاطمه تا سه روز در شریفترین مکان

گیتی مهمان خدا بود . و نوزاد خویش سه روز پس از سیزدهم رجب سی ام عام الفیل فاطمه را به

دنیا آورد . دختر اسد از همان شکاف دیوار که دوباره گشوده شده بود بیرون آمد و گفت :” پیامی

از غیب شنیدم که نامش را علی بگذار . ”

دوران کودک

یحضرت علی (علیه السّلام) تا سه سالگی نزد پدر و مادرش بسر برد و از آنجا که خداوند می

خواست ایشان به کمالات بیشتری نائل آید ، پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) وی را از بدو

تولد تحت تربیت غیر مستقیم خود قرار داد . تا آنکه ، خشکسالی عجیبی در مکه واقع شد .

ابوطالب عموی پیامبر ، با چند فرزند با هزینه سنگین زندگی روبرو شد . رسول اکرم (صلّی الله علیه

و آله و سلّم) با مشورت عموی خود عباس توافق کردند که هر یک از آنان فرزندی از ابوطالب را به

نزد خود ببرند تا گشایشی در کار ابوطالب باشد . عباس ، جعفر را و پیامبر (صلّی الله علیه و آله و

سلّم) ، علی (علیه السّلام) را به خانه خود بردند . به این طریق حضرت علی (علیه السّلام) به طور

کامل در کنار پیامبر قرار گرفت .علی (علیه السّلام) آنچنان با پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم)

همراه بود ، حتی هرگاه پیامبر از شهر خارج می شد و به کوه و بیابان می رفت او را نیز همراه خود

می برد . بعثت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و حضرت علی (علیه السّلام) شکی نیست که

سبقت در کارهای خیر نوعی امتیاز و فضیلت است . و خداوند در آیات بسیاری بندگانش را به انجام

آنها ، و سبقت گرفتن بر یکدیگر دعوت فرموده است .از فضایل حضرت علی (علیه السّلام) است که

او نخستین فرد ایمان آورنده به پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) باشند . ابن ابی الحدید در این

باره می گوید : بدان که در میان اکابر و بزرگان و متکلمین گروه معتزله اختلافی نیست که علی

بن ابیطالب نخستین فردی است که به اسلام ایمان آورده و پیامبر خدا را تایید کرده است .

حضرت علی (علیه السّلام) نخستین یاور پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم)

پساز وحی خدا و برگزیده شدن حضرت محمد (صلّی الله علیه و آله و سلّم) به پیامبری و سه سال

دعوت مخفیانه ، سرانجام پیک وحی فرا رسید و فرمان دعوت همگانی داده شد . در این میان تنها

حضرت علی (علیه السّلام) مجری طرحهای پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در دعوت الهیش و

تنها همراه و دلسوز آن حضرت در ضیافتی بود که وی برای آشناکردن خویشاوندانش با اسلام و

دعوتشان به دین خدا ترتیب داد . در همین ضیافت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) از حاضران

سؤوال کرد : چه کسی از شما مرا در این راه کمک می کند تا برادر و وصی و نماینده من در میان

شما باشد ؟فقط علی (علیه السّلام) پاسخ داد : ای پیامبر خدا ! من تو را در این راه یاری می کنم

پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) بعد از سه بار تکرار سؤوال و شنیدن همان جواب فرمود : ای

خویشاوندان و بستگان من ، بدانید که علی (علیه السّلام) برادر و وصی و خلیفه پس از من در میان

شماست . از افتخارات دیگر حضرت علی (علیه السّلام) این است که با شجاعت کامل برای خنثی

کردن توطئه مشرکان مبنی بر قتل رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در بستر ایشان خوابید و

زمینه هجرت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) را آماده ساخت .

حضرت علی (علیه السّلام) بعد از هجرت

بعد از هجرت حضرت علی (علیه السّلام) و پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) به مدینه دو نمونه از

فضایل علی (علیه السّلام) را بیان می نمائیم :۱ – جانبازی و فداکاری در میدان جهاد : حضور وی

در ۲۶ غزوه از ۲۷غزوه پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و شرکت در سریه های مختلف از

افتخارات و فضایل آن حضرت است .۲ – ضبط و کتابت وحی ( قرآن ) کتابت وحی و تنظیم بسیاری

از اسناد تاریخی و سیاسی و نوشتن نامه های تبلیغی و دعوتی از کارهای حساس و پرارج امام

(علیه السّلام) بود . ایشان آیات قرآن چه مکی و چه مدنی ، را ضبط می کرد . به همین علت است که

وی را از کاتبان وحی و حافظان قرآن به شمار می آورند . در این دوران بود که پیامبر (صلّی الله علیه

و آله و سلّم) فرمان اخوت و برادری مسلمانان را صادر فرمود و با حضرت علی (علیه السّلام) پیمان

برادری و اخوت بست و به حضرت علی (علیه السّلام) فرمود : ” تو برادر من در این جهان و سرای

دیگر هستی . به خدایی که مرا به حق برانگیخته است … تو را به برادری خود انتخاب می کنم ،

خوتی که دامنه آن هر دو جهان را فرا گیرد .”حضرت علی (علیه السّلام) داماد رسول اکرم (صلّی

الله علیه و آله و سلّم) عمر و ابوبکر با مشورت با سعد معاذ رئیس قبیله اوس دریافتند جز علی (علیه

السّلام) کسی شایستگی زهرا ( س ) را ندارد . لذا هنگامی که علی (علیه السّلام) در میان

نخلهای باغ یکی از انصار مشغول آبیاری بود موضوع را با ایشان در میان نهادند و ایشان فرمود : دختر

پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) مورد میل و علاقه من است . و به سوی خانه رسول به راه افتاد .

وقتی به حضور رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) رسید ، عظمت محضر پیامبر (صلّی الله علیه

و آله و سلّم) مانع از آن شد که سخنی بگوید ، تا اینکه رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم)

علت رجوع ایشان را جویا شد و حضرت علی (علیه السّلام) با تکیه به فضایل و تقوا و سوابق درخشان

خوددر اسلام فرمود :” آیا صلاح می دانید که فاطمه را در عقد من درآورید ؟ پس از موافقت حضرت

زهرا (سلام الله علیها) آن حضرت به دامادی رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) نائل آمدند.

غدیر خم

پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) بعد از اتمام مراسم حج در آخرین سال عمر پربرکتش در راه

برگشت در محلی به نام غدیرخم در نزدیکی جحفه دستور توقف داد ، زیرا پیک وحی فرمان داده

بود که پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) باید رسالتش را به اتمام برساند . پس از نماز ظهر پیامبر

(صلّی الله علیه و آله و سلّم) بر بالای منبری از جهاز شتران رفت و فرمود : ” ای مردم ! نزدیک است

که من دعوت حق را لبیک گویم و از میان شما بروم درباره من چه فکر می کنید ؟ ” مردم گفتند : ”

گواهی می دهیم که تو آیین خدا را تبلیغ می کردی ” پیامبر فرمود : ” آیا شما گواهی نمی دهید که

جز خدای یگانه ، خدایی نیست و محمد بنده خدا و پیامبر اوست ؟ ” مردم گفتند : ” آری ، گواهی

می دهیم . ” سپس پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) دست حضرت علی (علیه السّلام) را بالا

گرفتو فرمود : ” ای مردم ! در نزد مؤمنان سزاوارتر از خودشان کیست ؟ ” مردم گفتند : ” خداوند و

پیامبر او بهتر می دانند .

” سپس پیامبر فرموند : ” ای مردم ! هر کس من مولا و رهبر او هستم ، علی هم مولا و رهبر اوست . ”

و این جمله را سه بار تکرار فرمودند . بعد مردم این انتخاب را به حضرت علی (علیه السّلام) تبریک

گفتند و با وی بیعت نمودند .حضرت علی (علیه السّلام) بعد از رحلت رسول اکرم (صلّی الله علیه و

آله و سلّم)پس از رحلت رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) به علت شرایط خاصی که بوجود

آمده بود ، حضرت علی (علیه السّلام) از صحنه اجتماع کناره گرفت و سکوت اختیار کرد. نه در

جهادی شرکت می کرد و نه در اجتماع به طور رسمی سخن می گفت . شمشیر در نیام کرد و به

وظایف فردی و سازندگی افراد می پرداخت .

فعالیتهای امام در این دوران به طور خلاصه اینگونه است :

۱ – عبادت خدا آنهم در شان حضرت علی (علیه السّلام)۲ – تفسیر قرآن و حل مسائل دینی و فتوای

حکم حوادثی که در طول ۲۳سال زندگی پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) مشابه نداشت .۳ –

پاسخ به پرسشهای دانشمندان ملل و شهرهای دیگر .۴ – بیان حکم بسیاری از رویدادهای نوظهور که

در اسلام سابقه نداشت .۵ – حل مسائل هنگامی که دستگاه خلافت در مسائل سیاسی و پاره ای از

مشکلات با بن بست روبرو می شد .۶ – تربیت و پرورش گروهی که از ضمیر پاک و روح آماده ،

برای سیر و سلوک برخوردار هستند .۷ – کار و کوشش برای تامین زندگی بسیاری از بینوایان و

درماندگان تا آنجا که با دست خویش باغ احداث می کرد و قنات استخراج می نمود و سپس آنها را

در راه خدا وقف می نمود .خلافت حضرت علی (علیه السّلام)در زمان خلافت حضرت علی (علیه

پالسّلام) جنگهای فراوانی رخ داد از جمله صفین ، جمل و نهروان که هر یک پیامدهای خاصی به

دنبال داشت .

شهادت امام علی (علیه السّلام)

بعد از جنگ نهروان و سرکوب خوارج برخی از خوارج از جمله عبدالرحمان بن ملجم مرادی ، و

برک بن عبدالله تمیمی و عمروبن بکر تمیمی در یکی از شبها گرد هم آمدند و اوضاع آن روز و

خونریزی ها و جنگهای داخلی را بررسی کردند و از نهروان و کشتگان خود یاد کردند و سرانجام

به این نتیجه رسیدند که باعث این خونریزی و برادرکشی حضرت علی (علیه السّلام) و معاویه و

عمروعاص است . و اگر این سه نفر از میان برداشته شوند ، مسلمانان تکلیف خود را خواهنددانست .

سپس با هم پیمان بستند که هر یک از آنان متعهد کشتن یکی از سه نفر گردد . ابن ملجم متعهد

قتل امام علی (علیه السّلام) شد و در شب نوزدهم ماه رمضان همراه چند نفر در مسجد کوفه

نشستند .

آن شب حضرت علی (علیه السّلام) در خانه دخترش مهمان بودند و از واقعه صبح با خبر بودند ،

وقتی موضوع را با دخترش در میان نهاد ، ام کلثوم گفت : فردا جعده را به مسجد بفرستید .حضرت

علی (علیه السّلام) فرمود : از قضای الهی نمی توان گریخت . آنگاه کمربند خود را محکم بست و

در حالی که این دو بیت را زمزمه می کرد عازم مسجد شد . کمر خود را برای مرگ محکم ببند ،

زیرا مرگ تو را ملاقات خواهدکرد . و از مرگ ، آنگاه که به سرای تو درآید . جزع و فریاد مکن ابن

ملجم ، در حالی که حضرت علی (علیه السّلام) در سجده بودند ، ضربتی بر فرق مبارک خون از سر

حضرتش در محراب جاری شد و محاسن آن حضرت وارد ساخت . شریفش را رنگین کرد . در این

حال آن حضرت فرمود : ” فزت و رب الکعبه ” به خدای کعبه سوگند که رستگار شدم سپس آیه

۵۵سوره طه را تلاوت فرمود : ” شما را از خاک آفریدیم و در آن بازتان می گردانیم و بار دیگر از

آن بیرونتان می آوریم .حضرت علی (علیه السّلام) در واپسین لحظات زندگی نیز به فکر صلاح و

سعادت مردم بود و به فرزندان و بستگان و تمام مسلمانان چنین وصیت فرمود : ” شما را به

پرهیزکاری سفارش می کنم و به اینکه کارهای خود را منظم کنید و اینکه همواره در فکر اصلاح بین

پمسلمانان باشید . یتیمان را فراموش نکنید ، حقوق همسایگان را مراعات کنید . قرآن را برنامه ی

عملی خود قرار دهید . نماز را بسیار گرامی بدارید که ستون دین شماست .حضرت علی (علیه

السّلام) در ۲۱ماه رمضان به شهادت رسید و در نجف اشرف به خاک سپرده شد ، و مزارش میعادگاه عاشقان حق و حقیقت شد.

منبع : www.tmt.ac.ir

مخصوص شبهای قدر(قسمت دوم)

اعمال شب قدر

اعمال شب قدر به دو گونه اعمال مشترک و اعمال مخصوص تقسیم می شود.

اعمال مشترک شب های قدر

1- مقارن غروب آفتاب شب قدر غسل شود.

2- در شب قدر دورکعت نماز اقامه شود، در هر رکعت بعد از حمد ، هفت مرتبه سوره توحید خوانده شود. بعد از نماز هفتاد بارذکر " استغفرالله و اتوب الیه" گفته شود.

3- قرآن به سرگرفتن در شب قدر و خدا را به چهارده مصوم سوگند دادن .

4- خواندن زیارت امام حسین علیه السلام در شب قدر.

5- احیای این شبها.

6- یکی دیگر از اعمال شب قدر اقامه صد رکعت نماز به صورت دورکعتی وافضل آن است که درهر رکعت بعد از حمد ، ده مرتبه سوره توحید خوانده شود.

7- یکی دیگر از اعمال شب قدر خواندن دعایی از امام زین العابدین علیه السلام که درمفاتیح الجنان آمده است.اللهم انی امسیت لک عبداً...

8- قرائت دعای جوشن کبیر در شب قدر.

9- طلب آمرزش از خدای متعال . و در خواست از خدا جهت نیازهای دنیا و آخرت.

10- ذکر گفتن و صلوات بر محمد وآل محمد علیهم السلام.

اعمال مخصوص شب نوزدهم

1- صد بار ذکر " استغفرالله ربی واتوب الیه ".

2- صد بار ذکر " اللهم العن قتلة امیرالمومنین"

3- دعای اللهم اجعل فیما تقضی و تقدر من الامر المحتوم ...

اعمال مخصوص شب بیست و یکم

1- دعای اللهم صل علی محمد وال محمد و اقسم لی حلما یسد عنی باب الجهل ... .

2- لعن بر قاتل امیرالمومنین.

3- زیارت حضرت علی علیه السلام.

اعمال مخصوص شب بیست و سوم

1- تلاوت سوره های عنکوبت و روم که امام صادق علیه السلام فرمود: که تلاوت کنند که این دو سوره دراین شب از اهل بهشت است.

2- قرائت سوره های ... .

3- هزار مرتبه سوره قدر.

4- خواندن و تکرار دعای اللهم کن لولیک حجة ابن الحسن ... .

5- دعای اللهم امددلی فی عمری واوسع لی فی رزقی ... .

6- تلاوت قرآن کریم به هر مقدار که توانستی .

7- دعاوی " یا باطنا فی ظهوره و یا ظاهراً فی بطونه... .

فضیلت شبهای قدر

اکنون که بیش از نیمی از ماه پرفیض رمضان سپری شده، دل‌ها و قلب‌ها در دریای بیکران این ماه شسته و مطهر شده، تا در شب‌های ریزش باران رحمت الهی، به درگاه حضرتش انسی دوباره گیرد و برای کسب عافیت به دور از هر آلودگی دعا کند. در حقیقت حلقه اتصال بندگان با خالق هستی که از اول رمضان آغاز گشته است در شب‌های قدر به اوج خود می‌رسد.

درهای رحمت الهی گشوده شده، فرشتگان نظاره ‌گر اعمال و شب زنده‌داری‌های بندگان عاشقی هستند که سر بر سجده شکر ساییده و او را می‌خوانند تا اندکی از خوان بیکران رحمتش برای ادامه زندگی و ره توشه سفر آخرت به روی آنان گشوده شود.

"انا انزلناه فی لیله القدر" آیه‌ای از کلام وحی الهی که بارها شنیده و زمزمه کرده‌ایم، کلامی که انسان مانده در قفس دنیا و در بند مادیّات را به سوی شبی فرا می‌خواند که گویند از هزار شب برتر است.

"قدر" به معنای اندازه‌گیری است و از اسرار شب قدر نزول قرآن است و در این شب حوادث یک سال تا شب قدر سال آینده اعم از زندگی، مرگ، رزق، سعادت و شقاوت بندگان تقدیر می‌شود.

در قرآن کریم آیه‌ای که بیان کند شب قدر چه شبی است، دیده نمی‌شود، تنها در آیه ‪۱۸۵سوره بقره اینگونه آمده است که "شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن" قرآن یکپارچه در ماه رمضان نازل شده است.

با استناد به این آیه معلوم می‌شود شب قدر یکی از شب‌های ماه رمضان است، اما این که کدام یک از شب‌های آن است، در قرآن کریم بیان نشده و تنها از روایات استفاده می‌شود.

اهمیت شب قدر به حدی است که بسیاری از امامان دین بر احیای این شب حتی در حال بیماری نیز سفارش کرده‌اند.

امام صادق(ع) به ابو بصیر می ‌فرماید: در هر یک از دو شب بیست و یکم و بیست و سوم صد رکعت نماز بخوان، تا می‌توانی آن دو شب را تا سپیده صبح شب زنده داری کن، در آن دو شب غسل کن. ابوبصیر عرض کرد: اگر نتوانستم ایستاده نماز بخوانم؟ فرمودند: نشسته بخوان. اگر باز هم نتوانستم؟ خوابیده بخوان.

اگر باز هم نتوانستم؟ ایرادی ندارد که سر شب کمی بخوابی و باقی مانده شب را به هر نحوی که می‌توانی به عبادت بپردازی، چون در ماه رمضان، درهای آسمان گشوده است، شیطان ها در زنجیرند و اعمال مؤمنان پذیرفته می‌شود.

از این حدیث بر می ‌آید که انسان در این شب باید به هر شکل ممکن عبادت و راز و نیاز با خالق را از دست ندهد زیرا در این شب که شیاطین در بند هستند، هیچ واسطه‌ای بین بنده و خالق نیست.

از پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز نقل است: از خداوند به دور باد و نفرین بر کسی که به شب قدر برسد و زنده باشد، اما آمرزیده نشود.

"انس بن مالک" از پیامبر (ص) نقل کرده که فرمودند: ماه مبارک به شما رو آورده است و در این ماه شبی است که برتر از هزار ماه است و هر کس از فیض شب قدر محروم گردد، از تمام خیرات بی‌نصیب مانده است و محروم نمی‌ماند از برکات شب قدر، مگر کسی که خویشتن را محروم کرده است.

از امام باقر (ع) نیز درباره به وجود آمدن شب قدر نقل است که اگر خداوند کارهای مؤمنان را چند برابر نکند به سر حد کمال نمی‌رسند، اما از راه لطف کارهای نیکوی آن‌ها را چند برابر می‌فرماید تا کاستی هایشان جبران شود.

بر این اساس، راز سعادتمند شدن انسان‌ها در شب قدر، عمل اختیاری صالحی است که با عنایت خداوند، برکت یافته و چند برابر می‌شود.

از حضرت رسول (ص) نیز پیرامون شب زنده داری شب قدر نقل است که فرمودند: کسی که شب قدر را شب زنده‌داری کند، تا شب قدر آینده، عذاب دوزخ از او دور گردد.

امام موسی بن جعفر (ع) نیز در این ‌باره فرمودند: کسی که در شب قدر غسل کرده و تا سپیده صبح شب زنده‌داری کند، گناهانش آمرزیده می‌شود.

تمامی این روایات بر این مطلب دلالت دارند که برخی مقدرات و پاداش‌ها، مانند دور شدن از عذاب دوزخ، نتیجه کار خود بندگان است و سرنوشت هر انسانی در شب قدر به دست خودش رقم می‌خورد.

در این شب به خواندن دعاهایی از جمله "جوش کبیر"، "دعای افتتاح" و "ابوحمزه ثمالی" سفارش شده زیرا انسان با یادآوری لطف، گذشت، کرم، رحمت و بخشش بی‌پایان خدای مهربان او را در کنار و دستگیر خویش می‌بیند و نور امید در دلش می درخشد.

در شب‌های قدر انسان وارد مسیر سرنوشت خود گشته و آن را تغییر می‌دهد، گاهی برای پیمودن مسیر مقدرات، بر بال دعا و گاه بر بال عمل می‌نشیند و با درک این شب، از شرّ نفس و شیاطین به آن خالق یکتا دست یاری دراز می ‌کند تا همواره نگاهبان او باشد تا بتواند ره توشه‌ای از اعمال نیک و شایسته برای سفر آخرت خود ذخیره کند.

از اعمال شب قدر آن است که انسان به نگهبانان این شب "معصومین (ع)" توسل جسته و توفیق در اعمال و احوال را که به آن احتیاج دارد ذکر کرده و تلاش کند تا با استغفار از گناهان خود، باران رحمت و جود و بخشش خداوند را شامل حال خود کند.

از دیگر اعمال شب قدر، نمازی است که در آن یک بار حمد و هفت بار "قل هو الله احد" خوانده می‌شود و بعد از پایان نماز هفتاد بار ذکر "استغفرالله ربی و اتوب الیه" گفته می‌شود و سپس حوایج از خدا خواسته می‌شود.

به جا آوردن صد رکعت نماز و خواندن دعاهایی که در بین آن وارد شده از دیگر اعمال این شب است، زیرا مضامین آن برآمده از سینه امامان دین بوده و در این ادعیه علوم گران بهایی است که جز پیامبران و جانشینان آنان کسی از آن آگاه نیست.

خواندن دعای گشودن قرآن و قرآن را روی سر گذاشتن از دیگر اعمال شب قدر است به این نیت که عقل و اندیشه او با این عمل تقویت شده و با دانش‌های قرآن کامل شود و نور عقل با نور قرآن ضمیمه گردد.